• หน้าหลัก
  • โครงการท่องเที่ยววิถีชุมชนแห่งสายน้ำ
    • ลงทะเบียนร่วมงาน
  • เกี่ยวกับปทุมธานี
    • บุคคลดีเด่นด้านวัฒนธรรม
    • ประเพณีและวัฒนธรรม
    • ประวัติจังหวัดปทุมธานี
    • สถานที่ท่องเที่ยว
      • วัด
      • พิพิธภัณฑ์
      • แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร
      • โบราณสถาน
      • ธุรกิจและบริการ
        • สนามกีฬา
        • โรงแรม
        • ตักศิลาแห่งการศึกษาเรียนรู้
      • ตลาดเก่า
      • สินค้า OTOP
      • สถานที่อื่นๆที่น่าสนใจ
  • ติดต่อหน่วยงาน
  • 中文
  • ไทย
  • English (UK)
Recommend Print

ประเพณีลำพาข้าวสาร

ประเพณีลำพาข้าวสาร Image 1   ประเพณีลำพาข้าวสาร Image 2   ประเพณีลำพาข้าวสาร Image 3   ประเพณีลำพาข้าวสาร Image 4

เป็นประเพณีที่พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าวัชรีวงศ์ (พระองค์ขาว) เป็นผู้ริเริ่มฉะนั้นในการร้องเพลงรำพาข้าวสารจึงเริ่มต้นด้วยชื่อของพระองค์เป็นการแสดงความคารวะให้เกียรติ
   การรำพาข้าวสาร จะเริ่มกระทำเมื่อออกพรรษาแล้วซึ่งชาวพุทธทั่วไปจะนิยมทำการทอดกฐิน และทอดผ้าป่าตามวัดต่าง ๆถ้าวัดใดยังไม่มีคนจองกฐิน หรือยังไม่ได้ทอดกฐิน ชาวบ้านก็จะช่วยกันจัดกฐินไปทอดโดยจัดเป็นรูปกฐินสามัคคี
    การทอดกฐินสามัคคีจะมีการออกเรี่ยไรหรือบอกบุญไปยังชาวบ้าน โดยไม่ได้เจาะจง หรือกะเกณฑ์มากน้อยเท่าไรแล้วแต่จะให้จึงจัดให้มีการร้องเพลงทำนองเชิญชวนให้ทำบุญเรียกการเรี่ยไรนี้ว่า รำพาแลกข้าวสารโดยจะมีบุคคลคณะหนึ่งทั้งหญิงชายประมาณ ๒๐ – ๓๐ คนพอตกค่ำก็จะลงเรือขนาดใหญ่ที่จุคนได้มาก ในเรือจะมีกระบุงและกระสอบสำหรับใส่ข้าวสาร และจัดให้คนแก่คนหนึ่งนุ่งขาวห่มขาวนั่งอยู่กลางลำเรือเป็นประธาน ส่วนคนอื่น ๆ จะนั่งริมกราบเรือเพื่อช่วยกันพายและมีคนคัดท้ายเรือที่เรียกว่า ถือท้ายเรือหนึ่งคน ทุกคนจะพายพร้อม ๆกันเหมือนกับการพายในการแข่งเรือ

เมื่อเรือจอดถึงบันไดของบ้านใดบ้านหนึ่ง คนในเรือก็จะร้องเพลงโดยมีต้นเสียงหรือแม่เพลง ร้องนำว่า

"เจ้าขาวลาวระลอกเอย มาหอมกอดดอกเอ๋ยลำใย แม่เจ้าประคุณพี่เอาส่วนบุญมาให้"

แล้วทุกคนจะร้องรับพร้อมกันว่า"เอเอ หล่า เอ่ หลา ขาว เอย"

จากนั้นก็ร้องเรื่อยไปการร้องเป็นทำนองเชิญชวนให้ทำบุญร่วมกัน เมื่อเจ้าของบ้านได้ยินเสียงเพลงก็เอาขันตักข้าวสารมาให้ที่เรือแล้วยกมือไหว้เป็นการอนุโมทนาด้วยคณะรำพาข้าวสารก็จะให้ศีลให้พร เป็นเพลงให้เจ้าของบ้านอยู่เย็นเป็นสุข ทำมาค้าขึ้นมีเพลงว่าดังนี้

"ทำบุญกับพี่แล้วเอยขอให้ทรามเชยมีความสุข นึกถึงเงินให้เงินมากอง นึกถึงทองให้ทองไหลมา เอ่ เอ เอ้หล่า เอ หล่า ขาว เอย"

เมื่อร้องเพลงให้พรเสร็จแล้วคณะรำพาข้าวสารก็จะพายเรือไปแวะบ้านอื่นต่อ ๆ ไป
การำพาข้าวสารจะเริ่มตั้งแต่หนึ่งทุ่มไปจนถึงเที่ยงคืน จึงเลิกและพากันกลับบ้านในคืนต่อไปก็จะไปรำพาในที่อื่น จนกว่าจะเห็นว่าข้าวของที่ได้มาพอจะทอดกฐินแล้วจึงยุติ